دانشگاه‌های آلمان

کشور و دانشگاه‌های آلمان، محبوب‌ترین مقصد تحصیلی غیر انگلیسی‌زبان و سومین مقصد تحصیلی پرطرفدار در سراسر جهان هستند، فقط ایالات متحده آمریکا و بریتانیا تعداد دانشجویان بین‌المللی بیشتری نسبت به آلمان دارند. در این بخش به برجسته‌ترین دلایل انتخاب آلمان به عنوان مقصد تحصیلی، روش انتخاب دانشگاه و کسب پذیرش در آن می‌پردازیم.

علیرغم آنکه زبان رسمی این کشور، آلمانی است؛ ولی دانشگاه‌های آلمان برای جذب حداکثر دانشجویان بین‌المللی، تعداد رشته‌های تحصیلی ارائه‌شده به زبان انگلیسی را در سال‌های اخیر افزایش داده اند و بیش از 1.300 رشته در مقطع کارشناسی ارشد به زبان انگلیسی ارائه می‌شود. طبق آمارهای رسمی، بیش از 11 درصد دانشجویان دانشگاه‌های آلمان در سال 2019 را دانشجویان بین‌المللی تشکیل می‌دهند. بین سال‌های 2013 تا 2019، تعداد دانشجویان بین‌المللی این کشور با رشد 46 درصدی، از حدود 280 هزار نفر به بیش از 400 هزار نفر رسید.

آلمان یک کشور با تنوع بسیار بالا است. میان شهر شیک و مدرن برلین و مونیخ سنتی و قدیمی به اندازه یک دنیا تفاوت وجود دارد. آسمانخراش‌های نورانی فرانکفورت، تضاد جالبی با فضای قدیمی هایدلبرگ ایجاد می کند و اگر زندگی پرتکاپو و سریع هامبورگ شما را خسته کند، همیشه می‌توانید به منطقه زیبا و آرام راین میانه (Middle Rhine) پناه ببرید.

برای انتخاب دانشگاه در آلمان گزینه‌های بسیاری پیش روی شما قرار می‌گیرد که در برگیرنده تعدادی از معتبرترین مؤسسات آموزشی در اروپای غربی است. برترین دانشگاه آلمان در رده‌بندی QS با جایگاه 50 ام، دانشگاه Technische Universität München است که پس از آن در رده شصت و سوم دانشگاه Ludwig-Maximilians-Universität München و در جایگاه 64 دانشگاه Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg قرار دارد.

علاوه بر این، همه شهرهای بزرگ و اصلی آلمان حداقل یک دانشگاه با رده‌بندی بالا در بین برترین دانشگاه‌های جهان دارند. در مجموع، 13 دانشگاه آلمان در بین 250 دانشگاه برتر جهان قرار دارند و 30 دانشگاه این کشور جزء 500 دانشگاه برتر جهان هستند. همانطور که می‌بینیم، آلمان جایگاه مناسبی را میان کشورهای برتر ارائه‌دهنده تحصیلات عالی به خود اختصاص داده است.

کشور آلمان علاوه بر دانشگاه‌های برتر جهانی، کیفیت بالای زندگی، شهریه تحصیل نسبتا پایین، طرح‌های حمایتی و اسکالرشیپ ویژه دانشجویان بین‌المللی و پیش‌بینی مناسب استخدام فارغ‌التحصیلان را نیز ارائه می‌دهد. به همین دلیل، افراد زیادی هر ساله آلمان را به عنوان مقصد تحصیلی خود انتخاب می‌کنند.

دانشگاه‌های آلمان

اگر به دنبال تحصیل در کشور آلمان هستید، احتمالا می‌دانید که 46 دانشگاه از مجموع 1.029 دانشگاه این کشور در رده‌بندی 2021 برترین دانشگاه‌های جهان که توسط QS منتشر می‌شود، قرار دارند. از میان این دانشگاه‌ها، نام 12 دانشگاه آلمان در بین 200 دانشگاه برتر جهان به چشم می‌خورد.

استانداردهای آموزشی بالا، اعتبار مدرک‌های صادرشده و تسهیل فرآیند اشتغال فارغ‌التحصیلان این مؤسسات آموزشی، نرخ استاد/ دانشجوی مناسب و درصد قابل توجه دانشجویان و اساتید بین‌المللی در این دانشگاه‌ها، از نکات قابل توجه در مورد مؤسسات آموزش عالی در کشور آلمان به شمار می‌آید. در اینجا نگاهی به 4 دانشگاه برتر آلمان در سال 2021 می‌اندازیم:

دانشگاه فنی مونیخ (Technische Universität München)

دانشگاه فنی مونیخ (TUM)، رده اول ده دانشگاه برتر کشور آلمان را به خود اختصاص داده است. این دانشگاه در سال جاری با صعود 5 پله‌ای، در جایگاه 50 دانشگاه برتر جهان قرار گرفته است. این دانشگاه در سال 1968 با هدف ترکیب امکانات باکیفیت برای تحقیق و پژوهش با فرصت‌های یادگیری منحصربه‌فرد برای دانشجویان، تاسیس شد.

دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ (Ludwig-Maximilians – Universität München)

دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ برای یک سال دیگر، در رده شصت و سوم دانشگاه برتر سال 2021 جهان قرار گرفت. این دانشگاه در سال 1472 تاسیس شده و در حال حاضر در حدود 51 هزار دانشجو در این دانشگاه مشغول به تحصیل هستند. دانشجویان بین‌المللی حدودا 15 درصد از مجموع دانشجویان این دانشگاه را تشکیل می‌دهند. از دیدگاه شهرت و اعتبار آموزشی، دانشگاه لودویگ ماکسیمیلیان مونیخ در رده 36 جهان قرار دارد. به علاوه، 42 برنده جایزه نوبل در این دانشگاه تحصیل کرده اند.

دانشگاه روپرشت کارلز هایدلبرگ (Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg)

دانشگاه روپرشت کارلز هایدلبرگ سومین دانشگاه برتر کشور آلمان است که در فهرست دانشگاه‌های برتر جهان که توسط QS منتشر می‌شود، جایگاه 64 جهان را به خود اختصاص داده است. این دانشگاه در سال 1386 میلادی تاسیس شده و قدیمی‌ترین دانشگاه کشور آلمان به شمار می‌آید. این دانشگاه در شاخص‌های شهرت و اعتبار آموزشی و نرخ استاد به دانشجو، 100 امتیاز (حداکثر امتیاز ممکن) را از آن خود کرده است.

دانشگاه هومبولت برلین (Humboldt-Universität zu Berlin)

دانشگاه هومبولت شهر برلین، برای دومین سال در جایگاه چهارم برترین دانشگاه‌های کشور آلمان قرار گرفته است. این دانشگاه در سال جاری در رده 121 جهان قرار گرفته و در شاخص شهرت و اعتبار آموزشی، در بین 50 دانشگاه برتر جهان جای دارد. دانشگاه هومبولت در سال 1810 در شهر برلین تاسیس شده و لقب «مادر همه دانشگاه‌ها» را به خود اختصاص داده است. این دانشگاه از طریق اساتیدش، از جمله آلبرت انیشتین، اکتشافات و پیشرفت‌های گوناگونی در فیزیک و سایر علوم داشته است. همچنین، 55 نفر از برندگان جایزه نوبل در این دانشگاه تحصیل یا تدریس کرده اند.

شهرهای دانشگاهی آلمان

در ادامه شهرهای دانشجویی آلمان به همراه دانشگاه‌های برتر آنها را معرفی می‌کنیم.

برلین

هیچ شهری در جهان به شیکی و زیبایی برلین نیست و با لندن و نیویورک رقابت می‌کند. واضح است که این شهر چندفرهنگی، خلاق و سازگار با خارجی‌ها مکان مناسبی برای دانشجویان است و همچنین شهر نسبتا ارزانی برای زندگی به شمار می‌آید. دانشگاه‌های برتر برلین در رده‌بندی QS بین 150 دانشگاه برتر جهان قرار دارند و عبارتند از: Humboldt-Universität zu Berlin (در جایگاه 117)، دانشگاه Freie Universität Berlin (در جایگاه 130) و دانشگاه Technische Universität Berlin (با رتبه 148 جهانی). این شهر همچنین پردیس‌های بیزنس‌کالج‌های معتبری همچون ESCP Europe، GISMA Business School و ESMT Berlin را در خود جای داده است.

مونیخ

این شهر جنوبی آلمان، که غالبا به عنوان یکی از مناسب‌ترین شهرهای جهان برای زندگی انتخاب می‌شود، نکات مثبت بی‌شماری دارد. به عنوان نمونه، مونیخ دو دانشگاه برتر آلمان با رتبه‌بندی مناسب جهانی را در خود جای داده که عبارتند از: Technische Universität München در جایگاه 50 جهان و Ludwig-Maximilians-Universität München با رتبه 63.

زندگی در مونیخ به عنوان یک قطب مالی مدرن و شاخص، کمی گران است ولی لذت‌بردن از ییلاقات باواریا (بایرن) در اطراف مونیخ هزینه مازادی به شما تحمیل نمی‌کند. در شهر مونیخ مکان‌های تاریخی زیادی برای بازدید وجود دارد که برجسته‌ترین آنها، کاخ‌ها و غارهای کینگ لودویگ است.

هایدلبرگ

شهر هایدلبرگ علیرغم اینکه در یکی از نواحی با تراکم جمعیت بالا در آلمان قرار گرفته، اما جذابیت روستایی و قدیمی‌گونه خود را همواره حفظ کرده است. این شهر برای بازدید از قلعه‌های باستانی و مرکز شهر با سقف‌های قرمزرنگ در بین توریست‌ها محبوب است. دانشگاه‌های برتر شهر هایدلبرگ آلمان شامل دانشگاه معروف Ruprecht-Karls-Universität Heidelberg می‌شود که قدیمی‌ترین دانشگاه آلمان و سومین دانشگاه برتر این کشور در رده‌بندی QS (در جایگاه 64 جهان) محسوب می‌شود. این دانشگاه افتخار ارتباط با 50 برنده جایزه نوبل را دارد، که 10 نفر از آنها اساتید این دانشگاه بوده اند (یا کماکان هستند).

کلن

شهر کلن را با کلیسای جامع کلن، ناحیه دلچسب ریورساید و فضای پر مدارا و لیبرال آن می‌شناسند. این شهر جامعه دانشجویی پویایی دارد. شهر کلن دارای موزه و گالری‌های هنری فراوانی است و فروشگاه‌های مستقل بزرگی را، به خصوص در ناحیه Agnesviertel در خود جای داده است. قطارهای مستقیم به پاریس، بروکسل، آمستردام و لوگزامبورگ خیلی هم دور از دسترس نیستند. به همین دلیل، شهر کلن برای کسانی که مشتاق سفر به کشورهای اروپای غربی هستند، مقصد بسیار مناسبی است. دانشگاه‌های شهر کلن شامل دانشگاه پرچمدار کلن (Universität Köln) می‌شود که در رده‌بندی جهانی جایگاه 282 را به خود اختصاص داده است و یکی از بزرگ‌ترین دانشگاه‌های کشور آلمان به شمار می‌آید.

فرانکفورت

قلب تپنده مالی و اقتصادی آلمان شهر فرانکفورت است که بانک مرکزی اروپا را در خود جای داده است. از این رو، مرکز شهر فرانکفورت سرشار از آسمانخراش‌های درخشان است و فرودگاه این شهر نیز شلوغ‌ترین فرودگاه قاره اروپا به شمار می‌آید. اگرچه، این شهر صرفا به کار اختصاص نیافته و امکانات تفریح و سرگرمی زیادی برای ساکنین آن فراهم شده است. زندگی شبانه در شهر فرانکفورت یکی از بهترین‌های کشور آلمان محسوب می‌شود و سالانه فستیوال‌های تماشایی زیادی در این شهر برگزار می‌گردد. معتبرترین دانشگاه شهر فرانکفورت، دانشگاه Universität Frankfurt am Main است که دارای رتبه 311 جهان است و به‌طور ویژه در رشته‌های علوم اجتماعی مورد استقبال دانشجویان بین‌المللی قرار می‌گیرد.

هزینه تحصیل در دانشگاه‌های آلمان

• تحصیل در ایالت بادن ووتمبرگ: 1.500 یورو در هر ترم
• تحصیل برای گرفتن مدرک دوم: 1.300 یورو در سال
• هزینه ترم: 350 یورو در هر ترم
• تحصیل کارشناسی ارشد در رشته‌های غیر مرتبط: 10.000 یورو در هر ترم
• تحصیل در دانشگاه‌های دولتی: رایگان
• ادامه تحصیل مستقیم از کارشناسی به کارشناسی ارشد: رایگان

هزینه زندگی دانشجویی در آلمان

• 168 یورو برای غذا
• 42 یورو برای خرید لباس
• 94 یورو برای حمل‌ونقل
• 31 یورو برای تلفن، اینترنت و حق اشتراک تلویزیون
• 20 یورو برای هزینه‌های کار/تحصیل
• 61 یورو برای فعالیت‌های اوقات فراغت
• 80 یورو برای بیمه سلامت

با اینکه تحصیل در آلمان برای بیشتر دانشجویان رایگان است، ولی هزینه‌های زندگی اجتناب‌ناپذیر هستند. هزینه زندگی در برخی شهرهای آلمان نسبتا بیشتر است. مثلا مونیخ را به عنوان یک شهر گران برای زندگی می‌شناسند. هزینه زندگی سالانه در این شهر حدود 12 هزار یورو تخمین زده اند. میانگین هزینه سالانه زندگی در آلمان 10.200 یورو برآورد می‌شود.

بیشترین هزینه ماهانه زندگی در آلمان مربوط به اجاره محل سکونت است. ولی اگر در آپارتمان اشتراکی زندگی کنید این هزینه کمی کمتر می‌شود (میانگین اجاره ماهانه فلت حدودا 280 یورو است). هزینه سکونت در خانه دانشجویی نیز ماهانه 234 یورو است.

شرایط کار در آلمان با ویزای دانشجویی

کار در آلمان با ویزای دانشجویی قانونی است، ولی در تعداد روزهای کار دانشجویی محدودیت‌هایی برای دانشجویان وجود دارد که شامل 120 روز کار تمام‌وقت دانشجویی یا 240 روز کار پاره‌وقت دانشجویی می‌شود. (اگر به عنوان دستیار پژوهشی یا دانشجویی در دانشگاه خود مشغول به کار شوید، محدودیت 120 روز شامل حال شما نمی‌شود. اگرچه، باید در اینصورت به اداره Alien Registration Office اطلاع دهید).

دانشجویان بین‌المللی که دارای اجازه اقامت هستند، می‌توانند تا 18 ماه پس از پایان تحصیلات در آلمان، اقامت خود را تمدید کرده و دنبال کار مرتبط با رشته تحصیلی بگردند. بعد از دو سال کار در آلمان، می‌توان برای اقامت دائم اقدام کرد. مهارت زبان آلمانی در هنگام جستجوی کار در آلمان سودمند است، ولی با این حال برای همه مشاغل ضروری نیست.

دریافت پذیرش از دانشگاه‌های آلمان

فرآیند اپلای برای دانشگاه‌های آلمان به عوامل گوناگونی بستگی دارد. اگر دارای مدرک دیپلم اروپایی مانند دیپلم baccalaureate یا A-Level باشید، فقط لازم است توانایی صحبت به زبان آلمانی داشته باشید (در غیر اینصورت در یک دوره به زبان انگلیسی ثبت نام می‌کنید) و می‌توانید مستقیما برای دوره دانشگاهی اپلای نمایید.

دانشجویان دارای مدرک خارج از اروپا باید پس از حضور در دوره آماده‌سازی در کالج (Studienkolleg)، در آزمون ورودی (Feststellungsprüfung) شرکت کنند. دانشجویان برتر می‌توانند از این مرحله عبور کنند.

دریافت ویزای دانشجوی متقاضی برای آلمان

به‌طور میانگین، فرآیند اقدام برای دریافت ویزای دانشجوی متقاضی تحصیل (Student Applicant) در آلمان 25 روز طول می‌کشد. زمان این پروسه بسته به سفارت و کشوری که از آن اقدام می‌کنید، می‌تواند متفاوت باشد.

ویزای دانشجوی متقاضی تحصیل در آلمان، نوعی از ویزا است که برای متقاضیان سفر به آلمان و کسب پذیرش تحصیل در دانشگاه‌های آلمان صادر می‌شود. ویزای دانشجوی متقاضی در ابتدا با اعتبار سه ماهه صادر می‌شود، ولی در صورت لزوم تا 6 ماه بعد از ورود به آلمان نیز قابل تمدید است. اگر در طول این شش ماه توانستید نامه پذیرش از یک دانشگاه تمام‌وقت یا کالج آمادگی دانشگاه دریافت کنید، می‌توانید ویزای دانشجویی یا اجازه اقامت دانشجویی در آلمان را بدست آورید.

روش دریافت اجازه اقامت دانشجویی در آلمان

1. خانه دائمی خود را پیدا کنید. در اولین هفته از ورود به آلمان با ویزای تحصیلی، باید محل اقامت دائمی خود را مشخص کنید.

2. در اداره اقامت ثبت نام نمایید. بلافاصله پس از این کار، باید در اداره اقامت محلی، آدرس محل زندگی خود را ثبت کنید. بعد از ثبت نام، تأییدیه ثبت نام تحت عنوان «Meldebescheinigung» را دریافت می‌کنید.

مدارک مورد نیاز دانشجویان بین‌المللی برای ثبت نام در آلمان

• • کارت شناسایی ملی یا پاسپورت معتبر
  • قرارداد اجاره
  • نامه تأیید محل سکونت

3. ثبت نام در دانشگاه در تاریخ مشخص‌شده در نامه پذیرش برای شرکت در دوره‌های آموزشی و استفاده از منابع دانشگاه

مدارک مورد نیاز دانشجویان بین‌المللی برای ثبت نام در دانشگاه‌های آلمان

• • پاسپورت/ کارت شناسایی ملی
  • تأییدیه پذیرش دانشگاه
  • صلاحیت ورود به دانشگاه آلمان
  • عکس جدید پاسپورتی
  • بیمه سلامت دانشجویی

4. اقدام برای دریافت اجازه اقامت دانشجویی

پس از ثبت نام در دانشگاه باید با اقدام برای دریافت اجازه اقامت در یک اداره اتباع خارجی محلی، ویزای خود را تمدید کنید.